Văn hoá giao thương

Bước sang năm 2025, giá cá tra tiếp tục giữ ở mức cao sau đợt tăng mạnh cuối năm 2024. Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), tuần cuối cùng của năm 2024 ghi nhận mức giá tăng vọt, trong khi tuần đầu tiên của năm mới dù có xu hướng chững lại nhưng vẫn duy trì đỉnh cao.

Đáng chú ý, cá tra có trọng lượng trên 1,2 kg đạt mức 32.440 VND/kg (1,28 USD/kg) – cao nhất kể từ năm 2022. Loại cá này chủ yếu phục vụ thị trường Trung Quốc, trong khi các kích cỡ nhỏ hơn được ưa chuộng để chế biến phi lê xuất khẩu sang EU và Hoa Kỳ.

Nguồn cung hạn chế là nguyên nhân chính đẩy giá cá tra cỡ lớn lên cao. Thống kê cho thấy, đến cuối tháng 12/2024, cá từ 800g đến 1kg chiếm 37% tổng sản lượng, trong khi cá trên 1,2 kg chỉ chiếm 5%. Bên cạnh đó, nhu cầu từ Trung Quốc, đặc biệt trong dịp Tết Nguyên đán, càng khiến giá tăng mạnh. Thời tiết lạnh trong tháng 12 cũng làm chậm quá trình phát triển của cá, dẫn đến nguồn cung khan hiếm.

Không chỉ cá thịt, giá cá giống cũng leo thang, chạm mức 46.300 VND/kg trong tuần đầu năm 2025 – cao nhất từ tháng 2/2023. Các chuyên gia cảnh báo tình trạng thiếu hụt cá giống trong thời gian tới do nguồn cung giảm và tỷ lệ sống sót thấp.

Năm 2024, kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc đạt hơn 200 tỷ USD, trở thành thị trường đầu tiên của Việt Nam đạt được cột mốc này.

Theo ông Đỗ Nam Trung, nguyên Tổng Lãnh sự Việt Nam tại Nam Ninh (Trung Quốc), con số này có thể đạt 300-400 tỷ USD trong vòng 5-10 năm tới nhờ những yếu tố thuận lợi về quy mô thị trường, khoảng cách địa lý, và sự hợp tác song phương ngày càng mở rộng.

Từ thực tế tại khu vực Hoa Đông (một trung tâm kinh tế lớn của Trung Quốc bao gồm Thượng Hải, Giang Tô và Chiết Giang), ông Nguyễn Thế Tùng, Tổng Lãnh sự Việt Nam tại Thượng Hải, cho biết, khu vực này đóng góp khoảng 30% kim ngạch thương mại Việt-Trung. Với dân số hơn 160 triệu người và GDP chiếm 20% toàn quốc, Hoa Đông là thị trường tiêu thụ hàng đầu nhờ mức độ đô thị hóa và sức mua cao.

Thương mại điện tử, logistics phát triển và chính sách quốc tế hóa mạnh mẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận sâu hơn vào thị trường này. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, Trung Quốc không còn là thị trường dễ tính. Các doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ lưỡng về nhu cầu, tập quán tiêu dùng, chính sách nhập khẩu và sở hữu trí tuệ để tận dụng cơ hội và giảm thiểu rủi ro.

Tổng cục Hải quan cho biết, năm 2024, xuất khẩu hàng rau quả Việt Nam ghi nhận mức cao kỷ lục với kim ngạch đạt xấp xỉ 7,15 tỷ USD, tăng 27,6% so với năm 2023.

Năm 2024, ngành hàng rau quả Việt Nam đã khai thác tốt hầu hết các thị trường xuất khẩu truyền thống và tiềm năng, ngoại trừ thị trường Hà Lan. Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam sang các thị trường chủ lực đều ghi nhận mức tăng trưởng cao trong năm 2024 so với năm 2023.

Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) nhận định, nhiều tín hiệu tích cực từ thị trường quốc tế đang mở ra cơ hội tốt cho ngành hàng rau quả Việt Nam trong năm 2025. Nhu cầu tiêu thụ trái cây, rau củ và sản phẩm chế biến trên thế giới có xu hướng ngày càng tăng nhờ lợi ích đối với sức khỏe.

Hiện ngành hàng rau quả Việt Nam giữ thị phần lớn thứ 2 tại Trung Quốc, thị phần tại các thị trường xuất khẩu truyền thống như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc, EU, Australia... ngày càng được mở rộng. Đây được cho là cơ sở để ngành hàng rau quả Việt Nam đạt mục tiêu xuất khẩu 8 tỷ USD trong năm 2025.

Để ngành hàng rau quả xuất khẩu ổn định và tăng trưởng bền vững, Cục Xuất nhập khẩu khuyến nghị, cần có sự liên kết chặt chẽ giữa nông dân, tổ hợp tác, hợp tác xã và doanh nghiệp, khẳng định thương hiệu Việt Nam trên bản đồ xuất khẩu toàn cầu.

Sản lượng hồ tiêu của Việt Nam hiện đang chiếm khoảng 60% tổng nhu cầu của thế giới, nhu cầu của người mua nhiều hơn người bán, nguồn cung ít, nhu cầu nhiều, giá hồ tiêu sẽ tốt hơn hiện tại.

Dự kiến, phải qua Tết Nguyên đán Ất Tỵ, nông dân mới bắt đầu thu hoạch hồ tiêu và kéo dài đến hết tháng 4/2025. Như vậy, sẽ kéo dài khoảng trống thời gian để có nguồn hàng cung ứng ra thị trường.

Vào giữa tháng 6/2024 giá hồ tiêu tăng kỷ lục với giá 180.000 đồng/kg. Do đó, dự báo năm nay, bà con trồng hồ tiêu cũng sẽ có tâm lý để lại hàng chờ giá lên chứ không bán ngay sau khi thu hoạch.

Bên cạnh đó, nhiều gia đình có vườn tiêu đang kinh doanh, nếu không có nguồn thu từ hồ tiêu thì có các nguồn thu khác từ cây cà phê, sầu riêng và không bị áp lực bán ra ngay trong thời điểm của vụ mùa thu hoạch. Vì vậy, áp lực bán ra sẽ ít, nguồn hàng ra thị trường sẽ ít hơn so với những năm trước.

Ông Hoàng Phước Bính – nguyên Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Hồ tiêu Chư Sê - cho biết, năm 2024, Trung Quốc mua rất ít hồ tiêu Việt Nam, dự báo, vụ mùa năm 2025 họ sẽ cần mua nhiều.

Các thị trường khác có tâm lý chung là chờ đến vụ mùa thu hoạch của Việt Nam sẽ tập trung ồ ạt vào mua hàng.

Hiện, giá hồ tiêu đang khoảng 150.000 đồng/kg, dự báo, trong năm 2025, giá hồ tiêu có thể lên con số trên 240.000 - 250.000 đồng/kg.

Thị trường thép toàn cầu tiếp tục khó khăn khi nhu cầu giảm sút, kéo theo ảnh hưởng nặng nề đến ngành thép Việt Nam. Theo Viện Kinh tế - Tài chính, nguyên nhân chính đến từ bất động sản trầm lắng, chính sách tiền tệ thắt chặt và bất ổn địa chính trị gia tăng. Dự báo của Hiệp hội Thép thế giới cho thấy, năm 2024 nhu cầu thép toàn cầu sẽ giảm 0,9% so với năm trước, chỉ đạt 1,75 tỷ tấn.

Tại Việt Nam, thị trường ghi nhận dấu hiệu phục hồi từ cuối năm 2023, với sản lượng và tiêu thụ thép đều tăng. Theo Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), sản xuất thép thành phẩm 11 tháng năm 2024 đạt 26,948 triệu tấn, tăng 7,7% so với cùng kỳ; tiêu thụ đạt 26,776 triệu tấn, tăng 13%. Đặc biệt, giá thép nội địa đã tăng trở lại từ cuối tháng 9/2024, dự báo tiếp tục tăng nhẹ vào năm 2025 khi thị trường bất động sản sôi động hơn.

Tuy nhiên, ngành thép vẫn đối mặt nhiều khó khăn như giá nguyên liệu tăng cao, thép nhập khẩu cạnh tranh gay gắt và các vụ kiện chống bán phá giá. Trong bối cảnh này, các doanh nghiệp cần tăng cường năng lực cạnh tranh, tận dụng cơ hội từ chính sách hỗ trợ của Chính phủ, như đầu tư công và điều tiết thuế, để phát triển bền vững.