Thị trường cà phê Việt trước áp lực tỷ giá

Thị trường cà phê đang chứng kiến những diễn biến phức tạp và đầy biến động, với những yếu tố như thời tiết khắc nghiệt, tình hình địa chính trị và nhu cầu tiêu thụ thay đổi liên tục tác động đến nguồn cung và giá cả.

Giá cà phê đã có xu hướng giảm trong ba tuần qua và đạt mức thấp nhất trong 1 tháng vào hôm thứ Năm (1/8) do áp lực thu hoạch cà phê ở Brazil gần như đã hoàn tất. Tuy nhiên, đồng Real nội địa của Brazil yếu đi, kéo theo tỷ giá USD/BRL tăng 1,27%, lên mức cao nhất trong hai năm rưỡi. Tỷ giá tăng cao giúp kích thích tâm lý đẩy mạnh bán cà phê của nông dân Brazil do thu về nhiều ngoại tệ hơn. Điều này đưa đến kỳ vọng nguồn cung trên thị trường sẽ gia tăng, từ đó gây áp lực lên giá.

Thị trường cà phê toàn cầu đang chứng kiến những diễn biến phức tạp và đầy biến động. Ảnh: Majesty coffee

Dù vậy, nguồn cung cà phê tại các quốc gia sản xuất chính đang đứng trước lo ngại thu hẹp, phần nào hạn chế đà giảm giá. Tại Brazil, quốc gia xuất khẩu cà phê lớn nhất thế giới, nông dân trồng cà phê lo ngại về triển vọng nguồn cung vụ cà phê thu hoạch năm 2024.

Mặc dù Viện Cà phê Quốc gia Costa Rica báo cáo lượng cà phê xuất khẩu trong tháng 7 tăng so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng tổng lượng xuất khẩu tích lũy trong mười tháng đầu niên vụ lại giảm đáng kể. Ước tính sản lượng cà phê của Costa Rica cho niên vụ 2023/2024 cũng thấp hơn so với niên vụ trước.

Tình hình tương tự cũng xảy ra ở các nước Trung Mỹ khác, nơi mà sản lượng cà phê bị ảnh hưởng nặng nề bởi hiện tượng El Nino và các vấn đề liên quan. Điều này đã góp phần làm giảm nguồn cung cà phê trên thị trường toàn cầu và đẩy giá cà phê lên cao.

Báo cáo của Liên đoàn cà phê châu Âu cho thấy lượng cà phê tồn kho tại các cảng ở châu Âu đã giảm đáng kể so với cùng kỳ năm ngoái, đặc biệt là đối với cà phê Robusta. Tình trạng khan hiếm cà phê Robusta đang diễn ra trên diện rộng, gây áp lực lên giá cà phê.

Trong bối cảnh dòng cà phê theo mùa, một số quốc gia sản xuất Robusta có thể hỗ trợ lượng tồn kho tiêu dùng nhưng hiện tại đang bị thấp hơn, với lượng xuất khẩu từ nhà sản xuất chính là Brazil cho vụ thu hoạch Robusta Conilon, Indonesia và Uganda vào giữa năm, trong khi nguồn cung cấp lại khan hiếm hơn từ nhà sản xuất cà phê Robusta hàng đầu là Việt Nam, khó có thể cải thiện cho đến khi vụ thu hoạch mới bắt đầu đưa ra thị trường vào cuối năm.

Theo Hiệp hội Cà phê - ca cao Việt Nam (VICOFA), trong 8 tháng đầu niên vụ 2023/2024 (từ tháng 10/2023 đến hết tháng 7/2024), Việt Nam đã xuất khẩu gần 1,32 triệu tấn cà phê, giảm hơn 11% so với cùng kỳ niên vụ 2022/2023. Lượng xuất khẩu này tương đương 86% sản lượng niên vụ 2023/2024.

Nguồn hàng cà phê cho xuất khẩu đang trông chờ vào niên vụ thu hoạch mới. Ông Nguyễn Nam Hải - Chủ tịch VICOFA cho biết cà phê Việt Nam hiện rất được săn đón vì nguồn cung khan hiếm, mà các thị trường lớn như Đức, Ý, Nhật Bản luôn yêu thích loại nông sản này.

"Chính vì nguồn cung ít nên cà phê Việt rất có giá, đầu tháng 7, Hungary tìm mua cà phê Việt với mức giá trung bình rất cao là hơn 6.800 USD/tấn, hay Israel mua với mức gần 6.100 USD/tấn", ông Hải thông tin.

Như vậy, theo tính toán của Vicofa, Việt Nam hiện chỉ còn khoảng 148.000 tấn cà phê để xuất khẩu trong 2 tháng còn lại của niên vụ 2023/2024 (từ tháng 8 đến đến hết tháng 9), cho đến khi niên vụ mới bắt đầu thu hoạch vào tháng 10 năm nay. Nguồn hàng cà phê cho xuất khẩu đang trông chờ vào niên vụ thu hoạch mới và dự báo xuất khẩu cà phê cả năm có thể thiết lập mốc kỷ lục 5,5 - 6 tỷ USD...

Cũng theo Chủ tịch VICOFA, với các thị trường như Tây Ban Nha, Nga, Mỹ, Indonesia, Philippines, Hà Lan, Trung Quốc... mức giá nhập khẩu đã tăng lên khoảng 30% so với năm trước. Vì thế, các thị trường này đều nằm trong nhóm thị trường xuất khẩu cà phê Việt có kim ngạch 100 triệu USD.

Vụ thu hoạch tại Việt Nam theo truyền thống dự kiến sẽ bắt đầu vào quý cuối năm 2024, để các lô hàng bắt đầu chảy vào thị trường tiêu dùng thì phải chờ đến đầu năm 2025.