Xuất khẩu cà phê giảm về lượng, tăng giá trị: Chuyên gia nói gì?

Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho biết, 6 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu cà phê của Việt Nam đạt khoảng 902 nghìn tấn, giảm 10,6% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên giá trị lại tăng đáng kể, đạt 3,2 tỷ USD, tăng tới 34,5% so với cùng kỳ năm 2023.

Trả lời Báo Công Thương, ông Nguyễn Nam Hải, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê – Ca cao Việt Nam cho biết: Giá trị kim ngạch xuất khẩu cà phê trong nửa đầu năm 2024 tăng vọt dù sản lượng xuất khẩu giảm là do giá cà phê xuất khẩu đã tăng lên mức cao kỷ lục từ trước tới nay.

Ông Nguyễn Nam Hải, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam. Ảnh: VICOFA

“Dù sản lượng xuất khẩu cà phê 6 tháng đầu năm nay giảm so với cùng kỳ nhưng kim ngạch lại tăng gần 40%, đạt 3,2 tỷ USD là do giá cà phê tăng cao”, ông Hải nói.

Về nguyên nhân khiến sản lượng cà phê xuất khẩu trong 6 tháng đầu năm nay giảm mạnh, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê Việt Nam chỉ rõ: Nguyên nhân đầu tiên là ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, khô hạn kéo dài dẫn đến năng suất cà phê ở Tây Nguyên - vùng trọng điểm trồng cà phê của Việt Nam - cũng như nhiều nơi trên thế giới bị sụt giảm.

Thứ nữa, hạn hán, sâu bệnh ảnh hưởng nặng tới năng suất cây cà phê cà phê ở nhiều nơi. Tính riêng tỉnh Gia Lai, đã có khoảng 4.800 ha cà phê, tương đương 5% tổng diện tích trồng cà phê toàn tỉnh bị nhiễm bệnh rệp sáp. Trong đó, nhiều diện tích bị nhiễm nặng do thời tiết nắng nóng kéo dài, sau đó mưa đầu mùa tạo môi trường nóng ẩm, kích thích bệnh rệp sáp phát triển mạnh. Tỷ lệ thiệt hại tại một số khu vực của tỉnh Gia Lai lên đến 50%.

Bên cạnh đó, những năm qua, giá cà phê xuống thấp, chỉ khoảng 40.000 đồng/kg, khiến nhiều nông dân chuyển đổi sang cây trồng khác có lợi nhuận cao hơn như sầu riêng, bơ, chanh dây,... dẫn đến giảm diện tích và sản lượng cà phê. Ngoài ra, một số diện tích cà phê đã già cỗi nhưng chưa được tái canh cũng ảnh hưởng đến năng suất cây trồng.

Ngoài ra, giá cà phê thời gian qua tăng cao, lên đến hơn 120.000 đồng/kg, khiến các doanh nghiệp kinh doanh cà phê phải huy động lượng vốn lớn để thu mua hàng. Tuy nhiên, nguồn cung cà phê trong nước lại thiếu hụt do niên vụ vừa rồi cà phê đã được người dân bán hết. Doanh nghiệp phải chờ đến tháng 10, tháng 11 mới có cà phê vụ mới để xuất khẩu.

"Do nguồn cung cà phê Việt thiếu hụt do nhiều nguyên nhân trong khi giá cà phê thế giới đang tăng cao, dự báo giá cà phê sẽ tiếp tục đà tăng trong thời gian tới", ông Hải cho biết thêm.

Tuy sản lượng cà phê niên vụ 2023 - 2024 giảm 20% so với niên vụ trước, xuống còn 1,47 triệu tấn do ảnh hưởng của hạn hán và sâu bệnh, nhưng kim ngạch xuất khẩu cà phê Việt Nam năm nay dự kiến vẫn có thể đạt trên 5 tỷ USD, mức cao nhất trong lịch sử, nhờ giá cà phê tăng cao.