Bắc Ninh tiếp tục hướng đến chuyển đổi xanh khu công nghiệp

Nhiều dự án công nghệ cao tỷ USD

Theo ông Nguyễn Văn Phúc -Trưởng Ban Quản lý các Khu công nghiệp tỉnh Bắc Ninh: Hướng đến sự phát triển bền vững, đóng góp tích cực cho kinh tế - xã hội tỉnh và vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc thì vấn đề trọng tâm hiện nay là chuyển đổi xanh các khu công nghiệp với nội hàm giảm phát thải nhà kính; sử dụng năng lượng tái tạo; thúc đẩy kinh tế tuần hoàn và bảo vệ môi trường.

Năm 2024, nhiều dự án công nghệ cao tỷ USD đầu tư vào tỉnh Bắc Ninh. Ảnh: Thanh Tâm

Thực tế, không phải giờ đây Bắc Ninh mới quan tâm phát triển công nghiệp xanh, hơn 15 năm qua, trong định hướng phát triển kinh tế của địa phương luôn nhất quán quan điểm “không đánh đổi môi trường lấy kinh tế”.

Lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh chia sẻ, từ năm 2007, tỉnh đã xây dựng Chương trình nghị sự 21 về Chiến lược phát triển bền vững của tỉnh giai đoạn 2006-2010, định hướng đến năm 2020; xây dựng các kế hoạch, chương trình thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về Chương trình nghị sự 2030 về phát triển bền vững, chiến lược tăng trưởng xanh.

Do vậy, Bắc Ninh không áp dụng phương châm thu hút đầu tư bằng mọi giá mà theo đúng tiêu chí “ba cao” (công nghệ cao, môi trường cao, ngân sách cao) và “hai ít” (sử dụng ít đất, ít lao động); ưu tiên thu hút đầu tư nước ngoài vào ngành có công nghệ cao, công nghệ nguồn, gia tăng xuất khẩu; phát triển công nghiệp hỗ trợ; các dự án sản xuất sản phẩm, dịch vụ có sức cạnh tranh; dự án xây dựng kết cấu hạ tầng.

Nhờ đó, đến nay hầu hết doanh nghiệp hoạt động trong các khu công nghiệp đều có hệ thống xử lý nước thải tập trung và hệ thống quan trắc tự động. Trong đó, tỷ lệ cơ sở sản xuất xây dựng mới đều đã áp dụng công nghệ tiên tiến, trang bị thiết bị giảm thiểu ô nhiễm môi trường, xử lý chất thải đạt tiêu chuẩn.

Đáng chú ý, trong năm 2024, nhiều dự án nhà máy công nghệ cao tỷ USD đã “đổ” về Bắc Ninh, điển hình như: Dự án Nhà máy chế tạo các sản phẩm điện tử, phương tiện thiết bị mạng và các sản phẩm âm thanh đa phương tiện Goertek, với tổng vốn đầu tư 280 triệu USD; dự án Nhà máy sản xuất, lắp giáp và thử nghiệm vật liệu, thiết bị bán dẫn của Amkor Technology Việt Nam điều chỉnh tăng thêm 1,07 tỷ USD; ký kết thỏa thuận hợp tác phát triển dự án Samsung Display với số vốn đầu tư lên đến 1,8 tỷ USD…

Phù hợp mô hình tăng trưởng của địa phương

Đến nay, tỉnh Bắc Ninh có 16 khu công nghiệp tập trung được phê duyệt quy hoạch với tổng diện tích 6.397,68 ha, gồm 12 khu công nghiệp đang hoạt động; 3 khu công nghiệp đang triển khai đầu tư xây dựng hạ tầng và 1 khu công nghiệp chưa triển khai. Địa phương này đang hướng đến mục tiêu xây dựng các khu công nghiệp xanh, trung hòa carbon với 3 hạng mục: Sử dụng năng lượng mặt trời; xây dựng hệ thống xử lý chất thải - nước thải; công nghệ tái tạo chất thải công nghiệp.

Số liệu thống kê cho thấy, các khu công nghiệp tập trung ở Bắc Ninh đang tạo ra hơn 80% giá trị sản xuất công nghiệp toàn tỉnh; tạo việc làm ổn định cho khoảng 300.000 lao động; thúc đẩy mở rộng quan hệ kinh tế quốc tế với các quốc gia trong khu vực và trên thế giới, đưa nền kinh tế Bắc Ninh tham gia hội nhập sâu vào nền kinh tế quốc tế.

Năm 2025, Bắc Ninh xác định tiếp tục đẩy mạnh phát triển ngành công nghiệp công nghệ cao, xanh, sạch, thân thiện với môi trường; tập trung xây dựng chương trình chuyển đổi xanh các khu công nghiệp, cụm công nghiệp; kịp thời giải quyết khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp, nhà đầu tư hạ tầng để sớm hoàn chỉnh hạ tầng khu công nghiệp tập trung, cụm công nghiệp theo quy hoạch...

Đồng thời tiếp tục phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao, hình thành trung tâm điện tử hàng đầu Việt Nam gắn với công nghệ thông minh, đẩy nhanh tiến độ dự án công nghiệp lớn, có tác động lan tỏa để trở thành động lực chính cho tăng trưởng kinh tế của tỉnh và của cả nước.

Giới chuyên gia đánh giá, trong xu thế phát triển công nghiệp xanh, công nghiệp công nghệ cao, việc Bắc Ninh đẩy mạnh chuyển đổi xanh sang mô hình các khu công nghiệp phù hợp với chiến lược tăng trưởng xanh của địa phương; đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp FDI, trong việc lựa chọn khu công nghiệp xanh để đầu tư; góp phần vào mục tiêu quốc gia về phát thải carbon bằng 0 vào năm 2050, theo kịp xu hướng quốc tế về phát triển bền vững và bảo vệ môi trường; thúc đẩy cộng sinh công nghiệp và kinh tế tuần hoàn, tận dụng tối đa nguồn tài nguyên và giảm thiểu chất thải.

Cùng chia sẻ về vấn đề này, ông Francois Maghier - Tổng giám đốc IDEC Group Asia Việt Nam – cho rằng, việc phát triển công nghiệp xanh đang là xu thế của toàn cầu. Nó không chỉ mang lại giá trị nhân văn mà còn lợi ích kinh tế rất cao, vì doanh nghiệp có thể tận dụng tối đa được nguồn năng lượng sạch và năng lượng tuần hoàn. Với việc áp dụng nhà máy thông minh công nghệ tiên tiến thì quỹ đất không phải là trở ngại quá lớn. Hơn thế, việc Bắc Ninh là tỉnh có hệ sinh thái công nghiệp công nghệ cao sẽ giúp doanh nghiệp kết nối với nhau dễ dàng hơn.

Theo Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Vương Quốc Tuấn: Bắc Ninh xác định tăng trưởng xanh là sự nghiệp của toàn Đảng bộ, toàn dân, các cấp chính quyền, doanh nghiệp và tổ chức xã hội. Tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp, cách làm hướng tới phát triển hài hòa, bền vững, bao trùm; lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm, chủ thể, mục tiêu của sự phát triển; tham gia sâu rộng, có hiệu quả vào mạng lưới sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu trên quan điểm không hy sinh tiến bộ, công bằng xã hội và môi trường để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần.

Một lần nữa với quan điểm nhất quán “không đánh đổi môi trường lấy kinh tế”, Bắc Ninh vẫn đang rốt ráo giải quyết những điểm nóng về ô nhiễm môi trường. Trong cả năm 2024, Bắc Ninh huy động cả hệ thống chính trị, các lực lượng cùng vào cuộc giải quyết, xử lý vấn đề ô nhiễm môi trường ở làng nghề giấy Phong Khê (TP. Bắc Ninh), làng nghề cô đúc nhôm xã Văn Môn (huyện Yên Phong), Cụm công nghiệp giấy Phú Lâm (Tiên Du) với phương châm “Không châm trước, không thỏa hiệp, không có vùng cấm, không có ngoại lệ”.

Tính riêng năm 2024, tại khu vực làng nghề, Công an tỉnh Bắc Ninh đã khởi tố 2 vụ án, với 4 bị can về tội “Gây ô nhiễm môi trường” (cao nhất cả nước). Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Bắc Ninh đã thực hiện Lệnh giữ người trong trường hợp khẩn cấp đối với 1 đối tượng với hành vi chống đối lực lượng xử lý vi phạm môi trường. Tại xã Văn Môn, huyện Yên Phong, riêng trong tháng 11/2024, lực lượng chức năng đã xử phạt trên 70 trường hợp vi phạm trong lĩnh vực môi trường, với tổng số tiền trên 30 tỷ đồng.