Xúc tiến xuất khẩu và ứng phó với các vụ việc phòng vệ thương mại tại thị trường châu Á

Những năm qua, Bộ Công Thương cho biết, Việt Nam đặc biệt chú trọng vào việc tăng cường hợp tác kinh tế với các quốc gia trong khu vực châu Á, châu Phi và châu Đại Dương nhằm đẩy mạnh xuất khẩu tại khu vực tiềm năng này.

Cụ thể, Việt Nam đã tận dụng các cơ hội hợp tác từ các Hiệp định thương mại tự do (FTA) song phương với các đối tác riêng lẻ như Việt Nam - Nhật Bản, Việt Nam - Hàn Quốc, cũng như các FTA đa phương thông qua các tổ chức khu vực như ASEAN hay Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).

Hàng hoá xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường châu Á, châu Phi và châu Đại dương đang có nhiều khởi sắc, tuy nhiên cũng đối diện nhiều hơn các nguy cơ bị kiện phòng vệ thương mại. Ảnh: TTXVN

Tuy nhiên, dù xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang các thị trường châu Á, châu Phi, châu Đại dương có nhiều khởi sắc và dư địa mở rộng thị trường còn rất lớn, song cũng tồn tại những khó khăn, hạn chế không nhỏ chờ đón doanh nghiệp. Một trong những thách thức lớn nhất là quan điểm bảo hộ, tạo ra các rào cản của các nước, vùng lãnh thổ nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam.

Theo đó, bên cạnh mặt tích cực của tự do hóa thương mại và quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, vẫn tồn tại các hoạt động tạo sự kiềm chế trong chính trị, kinh tế thương mại và các hoạt động này có xu hướng ngày càng trở nên phổ biến. Một số nước đã có xu hướng chuyển sang bảo hộ và hạn chế nhập khẩu từ nước ngoài, thậm chí là bảo hộ quá mức cần thiết.

Cục Phòng vệ thương mại, Bộ Công Thương cho biết, để bảo hộ ngành sản xuất nội địa một cách hiệu quả, các nước, vùng lãnh thổ châu Á, châu Phi và châu Đại Dương cũng thường xuyên điều tra, áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại khi hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam liên tục tạo ra sức ép cạnh tranh với hàng hóa sản xuất nội địa.

Thống kê, tính đến hết tháng 10/2024, số lượng vụ việc phòng vệ thương mại từ các thị trường này chiếm 146/267 vụ việc đối với hàng xuất khẩu của ta. Các nước điều tra nhiều nhất là Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, Australia, Indonesia, Philippines… Chỉ riêng trong ASEAN, 4 nước Malaysia, Indonesia, Philippines và Thái Lan đã điều tra tới 48 vụ việc phòng vệ thương mại với hàng hóa của ta.

Còn tại châu Đại Dương, Australia cũng đã điều tra 18 vụ việc với Việt Nam. Các mặt hàng bị điều tra tương đối đa dạng như là vật liệu xây dựng, các sản phẩm gỗ, hóa chất, nông, lâm, thủy sản. "Thực tiễn điều tra phòng vệ thương mại cũng cho thấy nhiều nét riêng biệt, gắn liền với văn hóa và trình độ phát triển kinh tế của mỗi nước, vùng lãnh thổ"- theo Cục Phòng vệ thương mại.

Trước tình hình trên, nhằm tăng cường nhận thức của các bên liên quan đối với công tác ứng phó với biện pháp phòng vệ thương mại tại nhóm thị trường quan trọng này, cũng như đảm bảo hoạt động xuất khẩu ổn định, ngày 12/11/2024, tại Hà Nội, Cục Phòng vệ thương mại sẽ tổ chức: “Hội thảo thúc đẩy tiềm năng xuất khẩu hàng hóa và nâng cao năng lực ứng phó với các vụ việc phòng vệ thương mại tại thị trường châu Á, châu Phi và châu Đại Dương”.

Dự kiến, hội thảo sẽ có sự tham dự: Lãnh đạo Bộ Công Thương và các đơn vị thuộc Bộ Công Thương; Lãnh đạo và cán bộ UBND, Sở Công Thương thành phố Hà Nội; các Bộ ngành; Sở Công Thương một số tỉnh, thành phố lân cận như: Thái Nguyên, VĩnhPhúc, Ninh Bình, Nam Định, Thái Bình, Hòa Bình, Bắc Giang, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hòa Bình, Phú Thọ, Hải Dương, Hải Phòng, Quảng Ninh; một số hiệp hội, doanh nghiệp tư vấn, doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu trên địa bàn thành phố Hà Nội và một số trường đại học.

Mục đích của hội thảo là cập nhật, trao đổi thông tin về tình hình thị trường, cơ hội và thách thức thúc đẩy xuất khẩu các mặt hàng tiềm năng sang thị trường châu Á, châu Phi và châu Đại Dương; tình hình điều tra, áp dụng và ứng phó các biện pháp phòng vệ thương mại của các nước; kinh nghiệm phối hợp, ứng phó các biện pháp phòng vệ thương mại từ các thị trường này.

Đồng thời, thông qua Hội thảo sẽ giúp doanh nghiệp, ngành hàng hiểu rõ và chia sẻ nhiều hơn trách nhiệm trong việc hạn chế tối đa các tác động tiêu cực của các biện pháp phòng vệ thương mại, biện pháp hạn chế nhập khẩu với hàng hóa.