Xuất khẩu chanh leo bứt phá mạnh mẽ, lập kỷ lục mới

Theo ông Tô Văn Huấn, đại diện Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường): xuất khẩu chanh leo của Việt Nam đang ghi nhận đà tăng trưởng ấn tượng, trở thành một trong những ngành hàng nông sản có tốc độ phát triển nhanh nhất trong thập kỷ qua. Từ mức kim ngạch khoảng 20 triệu USD năm 2015, xuất khẩu chanh leo đã vươn lên hơn 222 triệu USD năm 2023 và đạt trên 202 triệu USD chỉ trong 10 tháng đầu năm 2025.

Tây Nguyên hiện là vùng sản xuất trọng điểm, chiếm hơn 86% diện tích và trên 92% sản lượng chanh leo cả nước. Việt Nam đã công bố lưu hành 43 giống chanh leo, đáp ứng nhu cầu sản xuất, chế biến và xuất khẩu. Hơn 80% sản lượng được phục vụ cho chế biến và xuất khẩu quả tươi, góp phần nâng cao giá trị gia tăng.

Theo Đề án phát triển cây ăn quả chủ lực giai đoạn 2025 - 2030, diện tích chanh leo cả nước dự kiến duy trì ở mức 12.000 - 15.000 hecta, sản lượng đạt 250.000 - 300.000 tấn. Riêng tỉnh Gia Lai hiện dẫn đầu cả nước với khoảng 5.650 héc ta năm 2025 cùng hệ thống mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói ngày càng hoàn thiện.

Về xuất khẩu, Ông Đoàn Ngọc Có, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Gia Lai, cho biết: Việc chanh leo được phép xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc từ tháng 7 năm 2022 đã tạo cú hích quan trọng, thúc đẩy hình thành các chuỗi liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ. Tuy nhiên, ngành hàng vẫn đối mặt nhiều thách thức như sản xuất manh mún, chất lượng giống chưa đồng đều, dịch bệnh phức tạp và yêu cầu kiểm dịch ngày càng khắt khe từ các thị trường lớn.

Đại diện Sở Nông nghiệp và Môi trường Gia Lai nhấn mạnh, trong bối cảnh hiện nay, liên kết chuỗi giá trị giữ vai trò then chốt, trọng tâm là mô hình doanh nghiệp, hợp tác xã, nông dân, tiến tới mô hình “5 nhà”: Nhà nước, doanh nghiệp, hợp tác xã, nông dân, ngân hàng. Các giải pháp chính gồm phát triển vùng nguyên liệu đạt chuẩn, kiểm soát chất lượng giống, chuẩn hóa quy trình VietGAP, GlobalGAP, thúc đẩy chuyển đổi số, đầu tư chế biến sâu và xây dựng thương hiệu chanh leo Việt Nam.

Bà Nguyễn Thị Bích Ngọc, Phó Viện trưởng Viện Bảo vệ thực vật (Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam) đề xuất hình thành vùng nguyên liệu quy mô lớn, đồng nhất về giống và quy trình kỹ thuật, có sự tham gia giám sát, cảnh báo dịch hại của Viện Bảo vệ thực vật. Đẩy mạnh xây dựng các mô hình sản xuất đạt chuẩn VietGAP, GlobalGAP để nâng cao chất lượng chanh leo và đáp ứng tốt hơn các yêu cầu của thị trường xuất khẩu.