Điều kiện địa kinh tế, địa chính trị thuận lợi

Hai địa phương tỉnh Quảng Trị (cũ) và Quảng Bình chính thức sáp nhập từ ngày 1/7, hình thành “tỉnh Quảng Trị” mới với quy mô diện tích khoảng 12.700km², dân số gần 1,87 triệu người, gồm 78 đơn vị hành chính cấp xã. 

Sau sáp nhập, địa phương này có vị trí địa lý đặc biệt khi phía Tây giáp Lào với hơn 409km biên giới, phía Đông giáp biển với bờ biển trên 190km; là điểm hẹp nhất của đất nước, kết nối thuận lợi cả trục Bắc - Nam và hành lang Kinh tế Đông - Tây (EWEC). Trên địa bàn hiện có 3 cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, La Lay và Cha Lo - tạo thành “tam giác cửa khẩu” thông thương trực tiếp với Lào và vùng Đông Bắc Thái Lan. 

Ông Đào Anh Tuấn, Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Quảng Trị cho hay, về công tác xúc tiến thương mại, tỉnh Quảng Trị đã quán triệt, tổ chức thực hiện Chỉ thị số 18/CT-TTg ngày 18/6/2025 của Thủ tướng Chính phủ: xây dựng Chương trình xúc tiến thương mại (XTTM) giai đoạn 2026–2030; lựa chọn phát triển nhóm sản phẩm chủ lực gắn Thương hiệu quốc gia; đẩy mạnh hội chợ, kết nối cung cầu, xúc tiến trên nền tảng số; lồng ghép XTTM với các sự kiện văn hóa – du lịch để mở rộng thị trường trong nước và quốc tế. 

“Cùng với đó là định hướng phát triển logistics xanh thông minh, hình thành trung tâm logistics Đông Nam Quảng Trị và mạng lưới vệ tinh tại các khu kinh tế cửa khẩu; đơn giản hóa thủ tục thông quan theo cơ chế “một cửa – một lần dừng”; ưu đãi đặc thù cho doanh nghiệp logistics gắn sản xuất chế biến”- ông Tuấn chia sẻ.

Theo đó, tại Quảng Trị, không gian công nghiệp logistics được tổ chức theo trục Bắc – Nam và Đông – Tây, gắn với cao tốc Bắc – Nam, Quốc lộ 1A, đường Hồ Chí Minh, Quốc lộ 9/EWEC; cảng biển (Mỹ Thủy, Hòn La, Cửa Việt, Cửa Tùng, sông Gianh), đường sắt; các khu kinh tế ven biển và khu kinh tế cửa khẩu. Tỉnh đang thúc đẩy các dự án hạ tầng chiến lược: cảng nước sâu Mỹ Thủy (4 bến đầu tiên dự kiến hoàn thành vào năm 2026), cao tốc Cam Lộ – Lao Bảo (PPP), tuyến 15D kết nối KKT Đông Nam với La Lay; nghiên cứu khu thương mại tự do gắn với Mỹ Thủy và trung tâm logistics EWEC. 

Phát triển sản phẩm chủ lực đặc trưng, đa dạng

Theo đó, tỉnh Quảng Trị mới hiện sở hữu một danh mục sản phẩm chủ lực, đặc trưng hết sức phong phú và đa dạng, thể hiện rõ tiềm năng phát triển kinh tế - thương mại của vùng Bắc Trung Bộ. 

Theo đại diện Sở Công Thương Quảng Trị, tính đến tháng 8/2025, toàn tỉnh có 372 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP các loại, trong đó có 03 sản phẩm đạt 5 sao, 63 sản phẩm đạt 4 sao (trong đó có 2 sản phẩm tiềm năng 5 sao), 306 sản phẩm đạt 3 sao. Đối với sản phẩm đạt chứng nhận sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu, tỉnh Quảng Trị có 21 sản phẩm đạt chứng nhận cấp quốc gia, 71 sản phẩm đạt chứng nhận cấp khu vực Miền Trung – Tây nguyên và 404 sản phẩm đạt chứng nhận cấp tỉnh.

Các mặt hàng tại địa phương dồi dào đa dạng, tiềm năng phát triển vô cùng phong phú. Cụ thể, đối với ngành hàng nông – lâm – thủy sản, tỉnh có những sản phẩm nổi tiếng trong và ngoài nước như cà phê, hồ tiêu, gạo hữu cơ, khoai gieo, yến sào, mật ong, cao su; cùng với đó là nguồn hải sản dồi dào,các sản phẩm thủy hải sản chế biến như: nước mắm truyền thống, mực khô, cá khô...Trong khi đó đối với dược liệu và chế biến nông sản, tỉnh Quảng Trị nổi bật với nấm linh chi, nấm mộc nhĩ, các dòng trà dược liệu từ cà gai leo, chè vằng, rau má, xạ đen, tinh dầu tràm, tinh dầu sả, tinh bột nghệ, những sản phẩm vừa mang giá trị kinh tế vừa gắn liền với chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Bên cạnh đó, lĩnh vực thủ công mỹ nghệ và làng nghề cũng rất phát triển, tiêu biểu như đũa gỗ, sản phẩm gỗ nội thất, mây tre đan, thêu ren, hàng lưu niệm phục vụ du lịch. 

“Có thể khẳng định, bức tranh kinh tế tỉnh Quảng Trị mới vừa mang nét đặc trưng truyền thống, vừa mở ra nhiều dư địa phát triển hiện đại. Đây chính là nền tảng để tỉnh đẩy mạnh xúc tiến thương mại, thu hút đầu tư, mở rộng hợp tác liên kết vùng, đặc biệt trong các chương trình kết nối giao thương như ngày hôm nay”- ông Đào Anh Tuấn cho hay.

Tại Hội nghị kết nối giao thương giữa tỉnh Quảng Trị và tỉnh Thanh Hoá vừa qua, ông Đỗ Đình Hiệu, Giám đốc VCCI Thanh Hóa - Ninh Bình chia sẻ: “Quảng Trị hôm nay có vị thế cửa ngõ giao thương đa phương thức, trở thành một đầu mối kết nối chiến lược, là cầu nối quan trọng giữa biển và lục địa. Quảng trị có tiềm năng to lớn về năng lượng tái tạo, được ví như "ngọn gió vàng, ánh nắng ngọc". Đồng thời, với vị trí địa lý thuận lợi, Quảng Trị có cơ hội đặc biệt để đi đầu trong việc phát triển các nguồn năng lượng sạch. Quảng Trị không chỉ có các di sản thiên nhiên đặc biệt của thế giới như Phong Nha - Kẻ Bàng và "vương quốc hang động" Sơn Đoòng; mà còn là vùng "đất lửa" với những "địa chỉ đỏ" mang tầm vóc quốc gia như Thành cổ Quảng Trị, đôi bờ Hiền Lương - Bến Hải, tạo ra một thương hiệu du lịch độc đáo, kết hợp giữa khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và du lịch hoài niệm, tâm linh".

Trong 06 tháng đầu năm 2025, kinh tế tỉnh ghi nhận đà tăng trưởng khá: khu vực dịch vụ chiếm 50,4% GRDP và đóng góp 4,13 điểm phần trăm vào tăng trưởng; thu ngân sách ước hơn 6.800 tỷ đồng (tăng 17,6% so cùng kỳ); giải quyết việc làm cho trên 22.200 lao động. Đây là nền tảng tốt để doanh nghiệp yên tâm mở rộng sản xuất – kinh doanh và kết nối thị trường. Về doanh nghiệp và đầu tư, trong 6 tháng năm 2025, tỉnh đã phê duyệt chủ trương 143 dự án trong nước với tổng vốn gần 84.000 tỷ đồng; 533 doanh nghiệp thành lập mới (vốn đăng ký hơn 5.300 tỷ đồng), lũy kế khoảng 12.700 doanh nghiệp đang hoạt động. Đây là tín hiệu tích cực cho thấy môi trường đầu tư – kinh doanh ngày càng thông thoáng, hấp dẫn.