Khu thương mại tự do Đà Nẵng: Đề xuất cơ chế ‘mở’ để thu hút nhà đầu tư chiến lược

Đề xuất cơ chế “mở” linh hoạt để thu hút nhà đầu tư chiến lược

Góp ý cho dự thảo Đề án thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng, Ths. Lê Anh Đức – Trưởng ban vùng, Viện Chiến lược phát triển, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, Khu thương mại tự do Đà Nẵng phải được định vị là khu thương mại tự do (FTZ) tiêu chuẩn quốc tế; định hình theo từng giai đoạn. Nghị quyết 136/2024/QH15 ngày 26/6/2024 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Đà Nẵng (Nghị quyết 136) là xuất phát điểm, từ đó, Đà Nẵng phải nghiên cứu xây dựng chính sách để Khu thương mại tự do Đà Nẵng có tính cạnh tranh cao với các Khu thương mại tự do quốc tế.

“Khu thương mại tự do Đà Nẵng phải được xây dựng có tính thích ứng linh hoạt trong xây dựng cơ chế, chính sách để đảm bảo yếu tố cạnh tranh, hấp dẫn được nhà đầu tư trong nước và quốc tế, nhất là nhà đầu tư chiến lược”, Ths. Lê Anh Đức đề xuất, đồng thời cũng nhận định “Xây dựng Khu thương mại tự do là mô hình chưa từng có trong tiền lệ nên chắc chắn sẽ nhiều khó khăn.

TP. Đà Nẵng mới tham vấn ý kiến dự thảo Đề án Thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng (FTZ Đà Nẵng)

Cùng quan điểm nên có chính sách, cơ chế “mở”, TS. Nguyễn Đình Cung – Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế Trung ương cho rằng, về định hướng xây dựng, phát triển, Khu thương mại tự do Đà Nẵng phải bám sát quy hoạch. Tuy nhiên, trong xây dựng cơ chế, chính sách trong Khu thương mại tự do thì không nên ghi quá cụ thể, phải có độ mở và linh hoạt. “Các chính sách trong Khu thương mại tự do Đà Nẵng không nên xác định quá cụ thể, đừng chặt quá mà phải rất linh hoạt, vì lựa chọn còn tùy thuộc vào nhà đầu tư chiến lược”, TS. Nguyễn Đình Cung nói và đề xuất, cần có văn bản riêng về cơ chế chính sách cho Khu thương mại tự do Đà Nẵng.

Theo PGS.TS Bùi Quang Bình – Thành viên nhóm tư vấn xây dựng Đề án Khu thương mại tự do Đà Nẵng, Nghị quyết 136 cho phép Đà Nẵng đề xuất xây dựng cơ chế đặc thù, thí điểm; và, việc xây dựng cơ chế chính sách của Khu thương mại tự do nên để ‘mở’ để tạo sự linh hoạt, đáp ứng được các yêu cầu của các nhà đầu tư lớn, chiến lược.

Còn bà Nguyễn Thị Hải Bình – Đại diện nhóm nghiên cứu của IPPG thì cho rằng, để tạo đột phá để tạo ra kỷ nguyên vươn mình của Đà Nẵng thì vai trò của nhà đầu tư chiến lược vô cùng quan trọng. Nhà đầu tư chiến lược phải là liên minh nhà đầu tư chiến lược để tạo sự hiện đại, quy mô đủ tầm quốc tế; và trong các ngành nghề đầu tư nên có tính “mở” cho nhà đầu tư chiến lược sẽ tự xác định đầu tư những ngành nghề, dịch vụ mang tầm cỡ quốc tế.

Thành lập cơ quan chuyên trách về Khu thương mại tự do, trao thêm quyền cho Đà Nẵng

Về mô hình quản lý Khu thương mại tự do Đà Nẵng, theo TS. Nguyễn Đình Cung chỉ nên có 1 cơ quan quản lý chuyên trách. “Một cơ quan chuyên trách và chỉ cơ quan này xử lý các hoạt động liên quan đến Khu thương mại tự do Đà Nẵng”, TS. Nguyễn Đình Cung nói.

Đề xuất xây dựng Khu thương mại tự do Đà Nẵng có cơ chế chính sách 'mở', có cơ quan chuyên trách FTZ

Đồng tình và bổ sung thêm về quan điểm này, ông Nguyễn Xuân Thành – Trường Đại học Fulbright Việt Nam cho rằng, về mô hình, thể chế quản trị đối với Khu thương mại tự do nên có cơ quan riêng, cơ quan chuyên trách. “Cơ quan chuyên trách này sẽ có 2 thẩm quyền: Thẩm quyền cấp phép và thẩm quyền giám sát. Nếu như về sau làm song song được 2 mô hình Trung tâm Tài chính Đà Nẵng và Khu thương mại tự do Đà Nẵng thì để cơ quan này chuyên trách cả 2 mô hình để tinh gọn và hiệu quả”, ông Nguyễn Xuân Thành góp ý.

TS. Trần Du Lịch - Ủy viên Hội đồng tư vấn Chính sách tiền tệ quốc gia đặt câu hỏi: Đà Nẵng quyết tâm làm Khu thương mại tự do Đà Nẵng, nhưng phải làm thế nào? Theo TS. Trần Du Lịch, phải trao quyền nhiều hơn cho TP. Đà Nẵng, tránh hội thảo, hội nghị kéo dài sẽ khó thực hiện hiệu quả. Đà Nẵng phải vận dụng tư tưởng của Tổng Bí thư Tô Lâm về kỷ nguyên vươn mình của đất nước. Trong đó, cụ thể đối với Đề án Khu thương mại tự do Đà Nẵng, TP. Đà Nẵng cần đề xuất Trung ương cho phép Đà Nẵng tự quyết ở một số nội dung. Xác định tôn chỉ đối với Khu thương mại tự do Đà Nẵng là: Thủ tướng quyết định chỉ định nhà đầu tư chiến lược, HĐND thành phố Đà Nẵng quyết định chính sách hỗ trợ tài chính. TS. Trần Du Lịch cũng đề xuất: “Cần thiết phải có một ban chỉ đạo trực tiếp triển khai Khu thương mại tự do Đà Nẵng; phải có bộ phận chuyên trách triển khai Khu thương mại tự do ưu tiên hàng đầu xếp lịch làm việc của lãnh đạo thành phố để xử lý các vấn đề liên quan đến Khu thương mại tự do”.