Giữa những biến động của thương mại toàn cầu năm 2025, đặc biệt là áp lực thuế đối ứng từ Hoa Kỳ, May 10 vẫn khẳng định vị thế doanh nghiệp xuất khẩu chủ lực, duy trì tăng trưởng.

Chia sẻ với phóng viên Báo Công Thương, Tổng Giám đốc Tổng công ty May 10 - CTCP nhận định, trong 'luật chơi' mới, xuất xứ hàng hóa đang dịch chuyển từ vai trò thủ tục hành chính sang năng lực cạnh tranh cốt lõi, quyết định khả năng tận dụng ưu đãi FTA và vị thế của doanh nghiệp trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Bộ Công Thương luôn đồng hành cùng doanh nghiệp xuất khẩu

- Thưa ông, trong bối cảnh Việt Nam đã ký kết nhiều FTA thế hệ mới, May 10 đang tận dụng các ưu đãi về xuất xứ hàng hóa như thế nào để nâng cao hiệu quả xuất khẩu?

Ông Thân Đức Việt: Hiện nay, Việt Nam đã ký kết 17 Hiệp định thương mại tự do, trong đó có những FTA có ý nghĩa đặc biệt với ngành dệt may như CPTPP và EVFTA. Đây là hai thị trường mang lại lợi thế thuế quan rất rõ rệt cho sản phẩm may mặc của May 10 khi xuất khẩu sang hơn 30 quốc gia thành viên.

Năm 2025, tùy theo từng đơn hàng và từng thị trường, trên 20% kim ngạch xuất khẩu của May 10 sử dụng C/O ưu đãi, khoảng 17% là C/O không ưu đãi, phần còn lại xuất khẩu sang các thị trường không yêu cầu C/O.

Trong quá trình thực hiện, chúng tôi nhận được sự hỗ trợ rất lớn từ Bộ Công Thương. Trong đó là chuyển đổi số công tác cấp C/O. Thủ tục được rút ngắn đáng kể, đáp ứng tốt yêu cầu tiến độ của doanh nghiệp, giúp May 10 chủ động hơn trong việc hoàn thiện bộ chứng từ để xuất khẩu sang hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ.

- Trong bối cảnh khó khăn chung của năm 2025, May 10 đã đạt được những kết quả xuất khẩu nổi bật nào và vai trò hỗ trợ của Bộ Công Thương ra sao, thưa ông?

Ông Thân Đức Việt: Năm 2025 là một năm đặc biệt khó khăn đối với ngành may mặc toàn cầu. Việc Hoa Kỳ áp dụng thuế đối ứng với hàng hóa xuất khẩu của nhiều quốc gia đã tác động trực tiếp tới các doanh nghiệp, trong đó có May 10. Trên 50% kim ngạch xuất khẩu của chúng tôi tập trung vào thị trường Mỹ.

Tuy nhiên, với sự chủ động của doanh nghiệp và sự hỗ trợ kịp thời của các bộ, ngành, đặc biệt là Bộ Công Thương, May 10 đã hoàn thành và vượt kế hoạch năm 2025, với doanh thu tăng trên 6% so với năm 2024. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu nguyên phụ liệu đạt trên 200 triệu USD, trong đó nhập khẩu khoảng 127 triệu USD, giá trị gia tăng để lại chiếm trên 40% tổng kim ngạch.

Chúng tôi đánh giá rất cao vai trò của Bộ Công Thương trong việc đàm phán, điều phối và bảo vệ lợi ích doanh nghiệp. Mức thuế đối ứng dự kiến 46% được đàm phán giảm xuống còn khoảng 20% đã giúp doanh nghiệp giảm áp lực rất lớn, giữ được đơn hàng và thị phần tại thị trường Mỹ.

Trong nhiều năm qua, Bộ Công Thương luôn là bộ chủ quản đồng hành cùng doanh nghiệp xuất khẩu, từ định hướng thị trường, hỗ trợ tận dụng các Hiệp định thương mại tự do (FTA), tổ chức xúc tiến thương mại đến hỗ trợ doanh nghiệp trong các vụ việc phòng vệ thương mại và tranh chấp quốc tế.

Chuyển đổi số cấp C/O giúp doanh nghiệp chủ động đơn hàng

- Từ những khó khăn còn tồn tại trong việc thực thi quy định xuất xứ hàng hóa, ông có kiến nghị gì trong thời gian tới?

Ông Thân Đức Việt: Chúng tôi cho rằng, trong tinh thần Nghị quyết 57 của Trung ương về chuyển đổi số, không chỉ các cơ quan quản lý nhà nước mà cả doanh nghiệp cũng phải đi rất nhanh và rất quyết liệt.

Do đó, đối với xuất xứ hàng hóa, chúng tôi có một số kiến nghị. Thứ nhất, cần từng bước mở rộng và nâng cao cơ chế tự chứng nhận xuất xứ, giúp doanh nghiệp tham gia sâu hơn vào quá trình xác nhận xuất xứ trong khuôn khổ khu vực và toàn cầu.

Thứ hai, hiện nay chuỗi chứng từ xuất xứ của ngành dệt may còn khá phức tạp. Ví dụ, với thị trường EU, yêu cầu xuất xứ từ vải; với CPTPP, yêu cầu xuất xứ từ sợi; đòi hỏi sự liên thông chứng từ giữa doanh nghiệp sợi, doanh nghiệp vải và doanh nghiệp may. Nếu vẫn chủ yếu upload hồ sơ dạng file scan PDF, sẽ mất nhiều thời gian và nguồn lực.

Chúng tôi mong muốn có hệ thống kết nối dữ liệu sâu hơn, cho phép kế thừa và liên thông chứng từ trong chuỗi cung ứng. Khi đó, dữ liệu vừa được lưu trữ chuẩn xác, vừa thuận lợi cho hậu kiểm; giảm đáng kể chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp.

- Định hướng xuất khẩu của May 10 trong năm 2026 và những năm tiếp theo sẽ tập trung vào những trụ cột nào, thưa ông?

Ông Thân Đức Việt: Chúng tôi dự báo năm 2026 vẫn sẽ là một năm nhiều thách thức, bởi tác động của thuế đối ứng và các yếu tố bất định của kinh tế toàn cầu vẫn còn tiếp diễn. Trước bối cảnh đó, May 10 xác định một số định hướng lớn.

Một là, tiếp tục nâng cao năng lực quản trị và khả năng ứng phó linh hoạt trước mọi biến động của thị trường. Hai là, tập trung nâng cao tỷ lệ nội địa hóa nguyên liệu, tăng cường liên kết với các nhà cung ứng trong nước để hình thành chuỗi cung ứng hoàn chỉnh, minh bạch về xuất xứ, giảm rủi ro liên quan đến gian lận hay chuyển tải bất hợp pháp.

Ba là, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, tránh phụ thuộc quá lớn vào một thị trường đơn lẻ, dù Mỹ, EU và Nhật Bản vẫn là các thị trường trọng điểm.

Về dài hạn, chúng tôi cho rằng năng lực nội tại của doanh nghiệp, đặc biệt là chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, sẽ là yếu tố cạnh tranh bền vững, giúp doanh nghiệp Việt Nam đứng vững và đi trước trong chuỗi giá trị toàn cầu.

- Xin cảm ơn ông!

Ngày 19/12 tại Hội nghị tổng kết công tác ngành Công Thương năm 2025, giai đoạn 2021-2025 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2026, Tổng công ty May 10 đã được vinh danh trong danh sách Doanh nghiệp xuất khẩu có thành tích xuất sắc năm 2024 với thành tích duy trì tăng trưởng, tuân thủ chuẩn mực xuất xứ và hội nhập hiệu quả vào chuỗi cung ứng toàn cầu.