Đà Nẵng: Xây dựng quầy hàng sinh thái tại chợ truyền thống gặp khó

Quầy hàng sinh thái - Không cung cấp túi nilon dùng một lần khi chưa được yêu cầu

Chợ Hàn là chợ đầu tiên tại TP. Đà Nẵng thí điểm mô hình “Chợ giảm thiểu rác thải nhựa”. Chương trình do Sở Công Thương TP. Đà Nẵng và Tổ chức quốc tế về Bảo tồn thiên nhiên tại Việt Nam (WWF-Việt Nam) phối hợp triển khai từ năm 2022.

Mô hình “Chợ giảm thiểu rác thải nhựa” bao gồm nhiều hoạt động hướng đến giảm sử dụng túi nilon dùng một lần. Trong đó, đề cao vai trò của tiểu thương trong việc giảm cung cấp túi nilon cho khách hàng khi mua sắm. Các tiểu thương đăng kí tham gia chương trình và được dán nhãn sinh thái (Eco shop) sẽ “không cung cấp túi nilon khi chưa được yêu cầu”, đồng thời, sử dụng các vật dụng để đựng hàng hóa tại quầy hàng bằng các sản phẩm có thể tái chế, thân thiện với môi trường.

Các quầy hàng sinh thái - Eco shop tại chợ Hàn (Đà Nẵng)

Đến nay, toàn chợ Hàn có 32 quầy hàng được dán nhãn sinh thái.

Là một trong những tiểu thương đầu tiên tham gia mô hình giảm rác thải nhựa, bà Nguyễn Thị Lan (kiốt 146 chợ Hàn) cho biết, ban đầu khi được Ban Quản lý chợ vận động tham gia chương trình bà cũng còn phân vân, bởi việc thay đổi thói quen có thể gây bất tiện cho khách hàng, ảnh hưởng đến buôn bán. Tuy nhiên, sau khi nghe giải thích cũng như từ cập nhật tin tức hàng ngày, bà thấy được ý nghĩa của việc thay đổi thói quen tiêu dùng để giảm thiểu rác thải nhựa. “Tham gia chương trình, các tiểu thương như chúng tôi mong góp chút sức nhỏ để xây dựng chợ văn minh, thân thiện và “xanh” hơn”, bà Lan chia sẻ.

Theo ông Nguyễn Trung Thành - Trưởng Ban quản lý chợ Hàn, thời gian qua, Ban Quản lý chợ liên tục tuyên truyền để nâng cao ý thức của tiểu thương trong việc giảm rác thải nhựa, vận động tiểu thương cùng chung tay triển khai mô hình “Chợ giảm thiểu rác thải nhựa” để xây dựng chợ Hàn là điểm đến du lịch “xanh” của TP. Đà Nẵng. “Bước đầu, các tiểu thương đã dần thay đổi nhận thức theo hướng giảm lạm dụng túi nilon trong buôn bán. Đây là vấn đề cần có quá trình và thời gian để có kết quả rõ ràng. Trước mắt, Ban Quản lý chợ sẽ ưu tiên tập trung cho công tác tuyên truyền thay đổi dần nhận thức, thói quen của người tiêu dùng, khách hàng đến chợ và tiểu thương”, ông Nguyễn Trung Thành thông tin.

Chuyển đổi các vật đựng sản phẩm hàng hóa từ sản phẩm nhựa sang sản phẩm có thể tái chế, thân thiện với môi trường

Còn nhiều khó khăn

Theo ông Nguyễn Trung Thành, quá trình triển khai mô hình thí điểm “Chợ giảm thiểu rác thải nhựa” tại chợ Hàn đã bộc lộ nhiều khó khăn. Trong đó, khó khăn lớn nhất và hiện hữu nhất là việc chuyển đổi sử dụng vật dụng đựng sản phẩm cho khách hàng từ túi nilon dùng 1 lần sang túi giấy, túi thân thiện với môi trường. “Tiểu thương rất ủng hộ triển khai các hoạt động để giảm túi nilon. Tuy nhiên, việc thay thế túi nilon bằng túi giấy là rất khó, gồm cả chi phí cao đến tính tiện dụng, độ chắc chắn và thói quen tiêu dùng của khách hàng”, đại diện chợ Hàn cho hay.

Làm rõ vấn đề này, tiểu thương Nguyễn Thị Lan cho biết, hiện nay, các túi giấy quầy sử dụng đều do chương trình hỗ trợ, tuy nhiên, số lượng có hạn so với sức mua. “Tôi cũng đã tìm hiểu khảo sát giá các loại túi giấy, túi nilon dễ phân hủy (túi sinh học) thân thiện với môi trường, nhưng giá cao gấp 5 - 7 lần túi nilon, thậm chí túi giấy cao gấp hơn 10 lần. Trong buôn bán, dù có mong muốn bảo vệ môi trường, nhưng cạnh tranh giá cũng rất gắt, nếu sử dụng túi giấy thì gần như không bán không lời, như vậy không thực tế”, bà Lan nói.

Bên cạnh đó, theo bà Lan, một số khách hàng rất đồng tình, nhất là khách quốc tế ủng hộ việc sử dụng túi giấy, nhưng còn nhiều khách du lịch, cả trong nước và quốc tế vẫn có thói quen sử dụng túi nilon. “Không phải chỉ khách du lịch trong nước, mà nhiều khách du lịch quốc tế khi mua hàng đựng trong túi giấy họ thấy không chắc chắn, lại xin thêm 1 túi nilon đựng bên ngoài túi giấy”, bà Lan cho hay.

Cần có giải pháp về lâu dài để việc chuyển sử dụng túi nilon dùng 1 lần sang túi giấy, túi nilon dễ phân hủy (túi sinh học)

“Để hỗ trợ tiểu thương chuyển đổi sử dụng túi nilon sang túi dễ phân hủy, túi giấy, Ban Quản lý chợ cũng đã kết nối, làm việc với nhiều đơn vị sản xuất túi dễ phân hủy, túi giấy về vấn đề giá thành. Tuy nhiên, qua làm việc, đại diện các đơn vị sản xuất cho biết, giá thành nguyên liệu đầu vào cao, nên giá đầu ra cũng cao, không hạ được”, ông Nguyễn Trung Thành thông tin.

Đại diện Ban Quản lý chợ Hàn cho biết, trong thời gian tới, Ban Quản lý sẽ dành không gian trung tâm chợ để đặt các phướn, pano tuyên tryền giảm sử dụng túi nilon dùng một lần để dần thay đổi nhận thức của người tiêu dùng, khách du lịch và tiểu thương về trách nhiệm trong sử dụng túi nilon dùng một lần. “Về lâu dài, chúng tôi đề xuất cần có chính sách hỗ trợ cho các đơn vị doanh nghiệp sản xuất túi nilon dễ phân hủy, túi giấy để giảm giá thành sản phẩm đưa ra thị trường. Cùng với việc tuyên truyền về trách nhiệm của người dân trong sử dụng túi nilon dùng một lần, có như vậy mới có thể dần hướng tới không sử dụng túi nilon dùng một lần”, Trưởng Ban quản lý chợ Hàn Nguyễn Trung Thành nói.