Xuất khẩu dệt may Việt Nam đang đứng vị trí nào trên thế giới?

Năm 2024 đã khép lại với những kết quả khả quan của ngành dệt may Việt Nam. Theo Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), kim ngạch xuất khẩu của ngành đã đạt mức 44 tỷ USD, tăng 11,26% so với năm trước đó, vượt qua mục tiêu đề ra.

Xuất siêu ấn tượng, ngành may dẫn đầu tăng trưởng

Sự tăng trưởng ấn tượng này cho thấy sự nỗ lực không ngừng của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam trong bối cảnh thị trường thế giới còn nhiều biến động. Mặc dù giá đơn hàng vẫn ở mức thấp và gây khó khăn cho nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp ngành sợi, nhưng nhờ vào việc áp dụng các giải pháp tiết kiệm, tối ưu hóa chi phí sản xuất, nhiều doanh nghiệp đã có những tín hiệu tích cực.

Trong năm 2024, dù đối mặt với nhiều thách thức, khó khăn, ngành dệt may Việt Nam vẫn giữ được mức tăng trưởng khá, so với năm 2023.

Kim ngạch xuất khẩu ước đạt 44 tỷ USD, tăng 11,26%, kim ngạch nhập khẩu ước đạt 25 tỷ USD, tăng 14,79%; xuất siêu 19 tỷ USD, tăng 6,93%.

Hoa Kỳ vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của ngành dệt may Việt Nam với kinh ngạch xuất khẩu ước đạt 16,71 tỷ USD, tăng 12,33% và chiếm tỷ trọng 37,98% tổng kim ngạch xuất khẩu. Tiếp theo là các thị trường Nhật Bản, EU, Hàn Quốc, Trung Quốc, ASEAN.

Kim ngạch xuất khẩu dệt may đã đạt mức 44 tỷ USD, tăng 11,26% so với năm 2023. Ảnh: Lefaso

Đặc biệt, ngành dệt may được dự báo sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng của toàn ngành trong năm 2025. Ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), cho biết lượng đơn hàng cho ngành dệt may dự kiến sẽ tăng đáng kể so với năm 2024.

Với những kết quả khả quan đạt được trong năm 2024, ngành dệt may Việt Nam đã đặt ra mục tiêu đầy tham vọng cho năm 2025. Cụ thể, kim ngạch xuất khẩu được dự kiến sẽ đạt khoảng 48 tỷ USD, tăng trưởng khoảng 9%. Đến thời điểm hiện tại, nhiều doanh nghiệp đã ký kết đơn hàng cho quý I/2025 và đang đàm phán cho quý II/2025.

Đây là một mục tiêu đầy thách thức nhưng hoàn toàn khả thi nếu các doanh nghiệp tiếp tục đẩy mạnh đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng hóa thị trường và thích ứng nhanh với những thay đổi của thị trường.

Áp lực cạnh tranh và các quy định khắt khe

Mặc dù đạt được những thành tựu đáng kể trong năm 2024, ngành dệt may Việt Nam vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức trong năm 2025. Theo ông Vũ Đức Giang, bên cạnh những dự báo lạc quan về đơn hàng, ngành dệt may vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn như: Ít cơ hội tiếp cận đơn hàng lớn, đơn giá không tăng, nhu cầu tiêu dùng chưa phục hồi hoàn toàn.

Hơn nữa, do tình trạng giá đơn hàng thấp trong khi chi phí nguyên vật liệu, năng lượng tăng cao đang gây áp lực lớn lên lợi nhuận của doanh nghiệp. Các nhãn hàng lớn đang có những thay đổi đáng kể trong cách thức mua hàng, đặt ra các yêu cầu về chất lượng, thời gian giao hàng và thanh toán ngày càng khắt khe hơn. Áp lực giảm giá đơn hàng đi cùng với những quy định mới về "xanh hóa" sản xuất, tự chủ nguồn nguyên liệu, đặt ra những yêu cầu cao về tiêu chuẩn môi trường, tiêu thụ năng lượng và phát thải carbon.

Bên cạnh đó, năm 2024, tuy xuất khẩu dệt may cán mốc 44 tỷ USD nhưng xuất khẩu vào EU rất khiêm tốn. Một trong những thách thức chính ngành dệt may đối mặt với vấn đề về xuất xứ với nguồn nguyên liệu nhập khẩu đa phần từ Trung Quốc và một số nước khác không thuộc FTA.

Vì vậy, để khai thác tốt hơn thị trường lớn này, tận dụng hiệu quả ưu đãi thuế quan do EVFTA mang lại, các cơ quan chức năng sớm giải quyết hạn chế trên của ngành. Bài toán đáp ứng quy tắc xuất xứ cần gắn liền với phát triển nguồn nguyên liệu tại chỗ. Muốn thực hiện được cần quy hoạch các khu công nghiệp lớn để thu hút nhà đầu tư sản xuất. Bản thân các doanh nghiệp dệt may tiếp tục nỗ lực đầu tư, công nghệ hóa, robot hóa quy trình sản xuất… Đồng thời, triển khai quyết liệt các giải pháp tiết kiệm năng lượng, sử dụng năng lượng tái tạo trong sản xuất để đạt các chứng chỉ xanh, một trong những tiêu chí bắt buộc cho các đơn hàng vào các thị trường lớn hiện nay.

Đặc biệt, từ nay đến năm 2030, ngành dệt may Việt Nam sẽ chuyển dần từ phát triển nhanh sang phát triển bền vững. Từ 2031-2035, phát triển bền vững một cách hiệu quả theo mô hình kinh tế tuần hoàn; hoàn thiện chuỗi giá trị trong nước và tham gia ở vị trí có giá trị cao trong chuỗi cung ứng toàn cầu.