Trong thời gian vừa qua, các sự cố lộ lọt thông tin, dữ liệu cá nhân, lừa đảo trực tuyến diễn ra ngày càng phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi, gây thiệt hại lớn cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp. Một trong những nguyên nhân chính gây ra mất an toàn thông tin được xác định đến từ nhận thức của người sử dụng. Các cuộc tấn công mạng có xu hướng tập trung chủ yếu vào con người thay vì máy móc, thiết bị.

Để tăng cường nâng cao nhận thức cho người dân giảm thiểu các nguy cơ bị lừa đảo trên không gian mạng, Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) triển khai Chiến dịch “Kỹ năng nhận diện và phòng chống lừa đảo trực tuyến bảo vệ người dân trên không gian mạng năm 2024”.

Hưởng ứng Chiến dịch tuyên truyền “Kỹ năng nhận diện và phòng chống lừa đảo trực tuyến bảo vệ người dân trên không gian mạng năm 2024”, Tổng cục Hải quan đã có công văn gửi các đơn vị thuộc và trực thuộc để tuyên truyền, phổ biến và quán triệt tới cán bộ công chức, viên chức, người lao động toàn ngành; chủ động nghiên cứu các tài liệu chủ động nâng cao kỹ năng nhận diện và phòng chống lừa đảo trực tuyền; thêm vào đó, động viên công chức, viên chức, người lao động thuộc đơn vị phổ biến, tuyên truyền nội dung trong các tài liệu này tới người thân và cộng đồng.

Chiến dịch lần này tập trung phổ biến các kiến thức kỹ năng nhận diện và phòng chống lừa đảo trực tuyến, nâng cao nhận thức cũng như kiến thức cho người dân thông qua 5 nhóm kỹ năng chính, bao gồm: Kỹ năng nhận biết, Kỹ năng phát hiện, Kỹ năng xử lý, Kỹ năng phòng tránh và Kỹ năng bảo vệ. Các kỹ năng nhận diện và phòng chống lừa đảo trực tuyến bảo vệ người dân trên không gian mạng năm 2024, gồm: 3 bước nâng cao nhận thức phòng tránh lừa đảo, 4 điều cần làm ngay khi gặp lừa đảo trực tuyến, 5 điều cần làm sau khi bị lừa chuyển tiền qua mạng, 5 kỹ năng phòng tránh lừa đảo trực tuyến, kỹ năng an toàn thông tin. Ngoài ra, còn có các khóa học trực tuyến giúp nâng cao kiến thức và năng lực nhận diện, phòng tránh lừa đảo trực tuyến như: Khóa học An toàn thông tin dành cho giáo viên, khóa học làm bạn cùng con trên môi trường số.

Bên cạnh các giải pháp kỹ thuật, việc tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức và kỹ năng nhằm trang bị cho mỗi cán bộ, công chức và người lao động những kiến thức và kỹ năng cơ bản để bảo đảm an toàn thông tin trên không gian mạng. Mục tiêu là trang bị cho mỗi cá nhân những kỹ năng cần thiết để đảm bảo an toàn thông tin trên không gian mạng, từ đó góp phần xây dựng một môi trường mạng Việt Nam an toàn, thúc đẩy quá trình chuyển đổi số và phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội bền vững.

Mục tiêu của chiến dịch là giúp người dân nhận diện và phòng tránh các hành vi lừa đảo trực tuyến qua việc truyền tải 5 nhóm kỹ năng quan trọng:

• Kỹ năng nhận biết: Nhận diện các dấu hiệu lừa đảo.
• Kỹ năng phát hiện: Xác định các chiêu trò lừa đảo phổ biến.
• Kỹ năng xử lý: Biết cách ứng phó khi phát hiện dấu hiệu lừa đảo.
• Kỹ năng phòng tránh: Bảo vệ thông tin cá nhân và tài sản.
• Kỹ năng bảo vệ: Cách thức bảo vệ bản thân và gia đình.

Có thể nói, phòng chống lừa đảo trên không gian mạng không chỉ là trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước mà còn là trách nhiệm chung của toàn xã hội. Việc tự bảo vệ bản thân trên không gian mạng là một hành trình không ngừng nghỉ, đòi hỏi sự cảnh giác và nỗ lực liên tục. Mỗi cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong ngành Hải quan cần trang bị cho mình những kỹ năng cần thiết để trở thành một người dùng an toàn và thông minh trên không gian mạng.

Nằm trong khuôn khổ chiến dịch, Cục An toàn thông tin - Bộ Thông tin và Truyền thông cũng đã cho ra mắt Cẩm nang “Kỹ năng nhận diện và phòng chống lừa đảo trực tuyến” nhằm cung cấp tư liệu cho các đơn vị và cơ quan, hướng tới việc lan tỏa thông điệp rộng rãi tới mọi đối tượng trên không gian mạng. Thêm vào đó, còn có Cẩm nang phòng chống tin giả, sai sự thật trên không gian mạng của Cục Phát thanh truyền hình và thông tin điện tử. Hướng dẫn đảm bảo an toàn thông tin, tham gia môi trường mạng an toàn đối với hoạt động giảng dạy, quản lý giáo dục (Bộ Giáo dục).

Một số hình ảnh tuyên truyền của Chiến dịch