Tiên phong thực hiện EUDR, cà phê Việt nâng tầm trên thị trường quốc tế

Việt Nam đang khẳng định vị thế của mình như một trong những quốc gia hàng đầu về sản xuất và xuất khẩu cà phê trên thế giới. Không chỉ vậy, Việt Nam còn được đánh giá cao về nỗ lực thực hiện các cam kết quốc tế về bảo vệ môi trường, đặc biệt là Quy định chống phá rừng và suy thoái rừng (EUDR) của Liên minh châu Âu (EU).

Cà phê Việt Nam sẵn sàng chinh phục thị trường EU

Theo ông Đỗ Hà Nam, Phó Chủ tịch Hiệp hội Cà phê Ca cao Việt Nam (VICOFA), Việt Nam là một trong những quốc gia đầu tiên và rất tích cực triển khai thực hiện Quy định EUDR. Chính phủ Việt Nam, đặc biệt là Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đã dành sự quan tâm lớn và có nhiều chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp, trong đó có ngành cà phê, để đáp ứng các yêu cầu khắt khe của quy định này.

VICOFA đã và đang đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ các doanh nghiệp cà phê Việt Nam thích ứng với EUDR. Hiệp hội cũng đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các tổ chức quốc tế để triển khai nhiều hoạt động cụ thể như VICOFA đã dịch và phổ biến các tài liệu liên quan đến EUDR sang tiếng Việt và đăng tải trên website của VICOFA giúp các doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận và hiểu rõ các quy định. Hiệp hội đã tổ chức nhiều buổi tọa đàm, hội thảo để chia sẻ thông tin, kinh nghiệm và giải đáp các thắc mắc của doanh nghiệp. VICOFA đã hỗ trợ các doanh nghiệp xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm, một yêu cầu quan trọng để đáp ứng quy định EUDR.

Nhờ những nỗ lực trên, ngành cà phê Việt Nam đã đạt được những kết quả đáng kể, đại đa số các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê đã sẵn sàng đáp ứng EUDR, xây dựng được hệ thống quản lý chất lượng, truy xuất nguồn gốc sản phẩm và các báo cáo tuân thủ. Việc tuân thủ EUDR giúp cà phê Việt Nam được người tiêu dùng quốc tế tin tưởng hơn về chất lượng và tính bền vững. Có thể nói, đại đa số các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê Việt Nam đã sẵn sàng xuất khẩu cà phê đáp ứng EUDR ngay khi quy định này được thực thi.

Ngành cà phê Việt Nam đã đạt được những kết quả đáng kể, đại đa số các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê đã sẵn sàng đáp ứng EUDR. Ảnh minh họa

Trong khi đó, ở những nước xuất khẩu cà phê khác, việc triển khai thực hiện quy định EUDR trong ngành cà phê đang có những vấn đề, những ý kiến trái chiều. Thậm chí có nước phản đối EUDR. Có nước cũng triển khai thực hiện nhưng lại thiếu sự hỗ trợ tích cực từ Chính phủ.

'Cú hẫng' của thị trường cà phê Việt

Trước khi thông tin về việc hoãn thực thi EUDR thêm 1 năm được đưa ra, Việt Nam đã trở thành điểm đến hấp dẫn của các nhà nhập khẩu châu Âu. Nhờ những nỗ lực trong việc đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của EUDR, cà phê Việt Nam được đánh giá cao về chất lượng và tính bền vững, giúp đẩy giá cà phê lên mức kỷ lục. Đây là một tín hiệu tích cực, cho thấy sự đầu tư của các doanh nghiệp Việt Nam vào việc xây dựng hệ thống sản xuất bền vững là hoàn toàn đúng đắn.

Tuy nhiên, việc Ủy ban châu Âu đề xuất hoãn ngày nộp đơn thực thi EUDR đã gây ra một cú sốc không nhỏ đối với thị trường cà phê Việt Nam. Chi phí mà các doanh nghiệp (trong đó có cả các doanh nghiệp FDI) bỏ ra để triển khai thực hiện EUDR là không nhỏ. Tuy chi phí bỏ ra cao nhưng nhờ đáp ứng được quy định EUDR, nên trong thời gian qua, nhiều nhà nhập khẩu châu Âu đã chấp nhận ký hợp đồng mua các lô hàng cà phê đã đáp ứng quy định EUDR của các doanh nghiệp Việt Nam. Do đó, khi giá cà phê Robusta xuất khẩu giảm khá nhiều vì việc thực thi EUDR có thể bị tạm hoãn, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đang băn khoăn, lo lắng không biết các hợp đồng bán những lô hàng cà phê đã đáp ứng EUDR có được bên mua tiếp tục thực hiện hay không.

Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp Việt Nam tỏ ra lo lắng về việc các hợp đồng đã ký kết có thể bị hủy bỏ. Tuy nhiên, theo ông Đỗ Hà Nam, Phó Chủ tịch Hiệp hội Cà phê Ca cao Việt Nam (VICOFA), các nhà nhập khẩu châu Âu vẫn tin tưởng vào giá trị của cà phê Việt Nam và cam kết thực hiện các hợp đồng đã ký.

Lý giải cho điều này, ông Đỗ Hà Nam cho biết “các đối tác châu Âu nhận thức rõ rằng, dù có bị hoãn thì EUDR vẫn là một quy định quan trọng và sẽ sớm được thực thi. Vì vậy, họ vẫn muốn đảm bảo nguồn cung cà phê bền vững và sẵn sàng tiếp tục hợp tác với các doanh nghiệp Việt Nam”.

VICOFA đề nghị các doanh nghiệp cà phê Việt Nam tiếp tục tập trung triển khai, thực hiện EUDR trong thời gian tới, mà không để gián đoạn quá trình này. Đây là cách để ngành cà phê Việt Nam luôn sẵn sàng đáp ứng được ngay EUDR vào bất cứ thời điểm nào mà quy định này chính thức được EU áp dụng.

Mặc dù đối mặt với những thách thức nhất định, các doanh nghiệp cà phê Việt Nam vẫn có nhiều cơ hội để phát triển bền vững. Việc tiếp tục thực hiện EUDR là một quyết định sáng suốt, giúp doanh nghiệp không chỉ vượt qua khó khăn hiện tại mà còn mở ra những cơ hội mới trong tương lai.