Ở đó, người ta bắt gặp sắc màu thổ cẩm Điện Biên, hương trà hoa vàng Quảng Ninh hay vị ổi Hoành Bồ ngọt dịu. Mỗi sản phẩm là một câu chuyện về nỗ lực giữ nghề, khẳng định bản sắc và khát vọng vươn xa của người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Giữ nghề, giữ gốc, lan tỏa tinh hoa bản sắc

Tại Hội chợ Mùa Thu 2025 lần thứ nhất, HTX Dệt thổ cẩm Pa Thơm (Điện Biên) do bà Lò Thị Vân làm Chủ nhiệm, đã mang đến không gian đậm sắc văn hóa vùng cao. Từ gian hàng nhỏ, những tấm thổ cẩm được dệt bằng tay, họa tiết hoa văn tinh tế gợi nhớ câu chuyện về núi rừng, ruộng nương và đời sống của người Mông, người Lào nơi biên giới.

Bà Vân chia sẻ, “giữ nghề là giữ gốc - mất nghề là mất bản sắc”, nên dù khó khăn, chị em trong HTX vẫn kiên trì dệt từng tấm vải. HTX hiện có 9 thành viên, đều là phụ nữ vùng cao, cùng nhau khôi phục nghề truyền thống và tạo sinh kế bền vững.

Từng tấm thổ cẩm Pa Thơm không chỉ là sản phẩm thủ công tinh xảo, mà còn là kết tinh của ký ức, tâm hồn người phụ nữ miền núi. Những hoa văn cổ được phục dựng từ trí nhớ của các nghệ nhân già, trở thành “ngôn ngữ” kể chuyện bằng sợi và màu.

Nhờ sự hỗ trợ của Sở Công Thương Điện Biên, sản phẩm của HTX đã được quảng bá tại các hội chợ, tuần hàng Việt, và được công nhận OCOP 3 sao cấp tỉnh, mở ra cơ hội phát triển du lịch, tạo thêm việc làm cho phụ nữ địa phương.

Đến với Hội chợ Mùa Thu, bà Vân mang theo niềm tin lớn: “Khi du khách tận mắt nhìn thấy quy trình dệt, chạm tay vào từng sợi vải, họ sẽ hiểu và trân trọng hơn giá trị lao động của người phụ nữ vùng cao. Đó chính là cách để thổ cẩm Pa Thơm bước ra thế giới”.

Không chỉ quảng bá, HTX còn mang đến các mẫu túi, váy, phụ kiện thời trang hiện đại dựa trên họa tiết truyền thống, với mong muốn biến thổ cẩm thành phong cách sống, thay vì chỉ là món quà lưu niệm. Sự hòa quyện giữa văn hóa truyền thống và hơi thở thời đại giúp sản phẩm vùng cao tìm được chỗ đứng trong lòng người tiêu dùng trẻ.

Khát vọng vươn xa cùng nông sản vùng cao

Nếu Pa Thơm Điện Biên kể chuyện bằng sắc vải, thì HTX Lâm Nông Ngư nghiệp Việt Hưng (Hoành Bồ, Quảng Ninh) lại truyền tải câu chuyện bằng hương vị nông sản. Gian hàng của HTX giữa không gian hội chợ ngập tràn sắc vàng của trà hoa Kỳ Thượng và mùi hương ổi chín đặc trưng của vùng đất miền núi đã thu hút đông đảo khách tham quan.

Bà Nguyễn Thúy Hà, Giám đốc HTX, chia sẻ: “Chúng tôi đến hội chợ không chỉ mang sản phẩm, mà còn mang theo hình ảnh người nông dân vùng cao đang gìn giữ nông nghiệp xanh, sạch, bền vững.”

HTX Việt Hưng hiện có 60 thành viên và hơn 40 hộ liên kết ở 12 xã, xây dựng chuỗi giá trị khép kín từ trồng, chế biến đến tiêu thụ. Sản phẩm ổi Hoành Bồ – thương hiệu nông sản hữu cơ tiêu biểu của Quảng Ninh – được trồng hoàn toàn tự nhiên, không dùng thuốc hóa học, đạt thu nhập 700-800 triệu đồng/ha/năm, góp phần cải thiện đời sống người dân.

Không dừng lại ở ổi tươi, HTX còn phát triển rượu ổi Hoành Bồ, trà hoa vàng Kỳ Thượng, ba kích, sâm cau rừng,… tất cả đều có chứng nhận an toàn và truy xuất nguồn gốc. Những sản phẩm này đã giúp đồng bào dân tộc Dao, Tày, Sán Dìu… có việc làm ổn định, khơi dậy niềm tự hào về nông sản quê hương.

Bà Hà bộc bạch: “Khó khăn lớn nhất là địa hình đồi núi, vận chuyển vất vả, bà con ban đầu còn e dè với mô hình HTX. Nhưng khi thấy lợi ích rõ ràng, mọi người đã cùng nhau góp sức. Chúng tôi đến hội chợ lần này với mong muốn kết nối thêm đối tác, mở rộng thị trường tiêu thụ, đặc biệt là xuất khẩu.”

Với những HTX như Việt Hưng, Hội chợ Mùa Thu không chỉ là nơi trưng bày sản phẩm, mà là bệ phóng khởi đầu cho những ước mơ mới – nơi người nông dân được cất tiếng nói, được kết nối với doanh nghiệp, chuyên gia và người tiêu dùng thành phố.

Lan tỏa thương hiệu Việt, gắn kết sinh kế vùng cao

Không chỉ có Điện Biên hay Quảng Ninh, nhiều HTX từ các tỉnh miền núi khác cũng tìm thấy cơ hội lớn tại Hội chợ Mùa Thu năm nay. Tại gian hàng trà hoa vàng Công ty Quy Hoa, câu chuyện về “3 cùng” - cùng sản xuất, cùng phát triển, cùng lan tỏa giá trị – được kể bằng niềm tự hào của người con vùng Đông Bắc.

Theo ông Phạm Văn Gia, Giám đốc Kinh doanh Công ty Quy Hoa, “Mỗi búp trà hoa vàng không chỉ là sản phẩm dược liệu, mà còn là kết tinh của niềm tin và công sức hàng trăm hộ dân vùng cao Quảng Ninh.” Từ mô hình liên kết vùng nguyên liệu, hàng trăm hộ dân đã có nhà khang trang, cuộc sống ổn định.

Sản phẩm trà hoa vàng Quy Hoa đạt OCOP 5 sao quốc gia, trở thành đại diện tiêu biểu cho văn hóa trà Việt. Doanh nghiệp kỳ vọng thông qua hội chợ, sẽ tìm được đối tác xuất khẩu để đưa sản phẩm đến Nhật Bản, Hàn Quốc và châu Âu - những thị trường ưa chuộng sản phẩm tự nhiên, hữu cơ.

Điểm chung của các HTX và doanh nghiệp vùng cao là cùng tin vào sức mạnh của hội chợ thương mại - nơi “hàng hóa đi cùng câu chuyện”, nơi giá trị kinh tế gắn liền với giá trị văn hóa và nhân văn. Mỗi gian hàng là một “đại sứ” của bản sắc vùng miền, góp phần khẳng định vị thế hàng Việt trong thời kỳ hội nhập.

Hội chợ Mùa Thu 2025 không chỉ đơn thuần là một sự kiện thương mại. Với các HTX vùng dân tộc thiểu số, đây còn là cơ hội để được nhìn nhận, được lắng nghe và được tiếp sức. Qua đó, họ học hỏi cách trưng bày, tiếp cận khách hàng, sử dụng truyền thông để quảng bá sản phẩm - những kỹ năng mà trước đây vùng cao ít có điều kiện tiếp cận.

Từ những tấm thổ cẩm Pa Thơm, những cánh trà hoa vàng Quy Hoa đến những trái ổi Hoành Bồ, tất cả đang hòa nhịp cùng nhịp phát triển của nền kinh tế Việt Nam. Đó là minh chứng rõ ràng rằng khi có chính sách đúng, sự hỗ trợ kịp thời và niềm tin của người dân, sản phẩm vùng cao hoàn toàn có thể chinh phục thị trường lớn.

Hội chợ Mùa Thu vì thế không chỉ là “ngày hội của hàng Việt”, mà còn là bản giao hưởng của khát vọng, nơi những người nông dân, những phụ nữ dân tộc thiểu số mang theo tinh hoa bản địa, gửi gắm ước mơ về một tương lai bền vững, tươi sáng hơn cho vùng núi quê mình.