Từ vùng đất hoang sơ, đến những vườn quả đầy màu xanh

Sìn Hồ từng là một trong những huyện nghèo nhất tỉnh Lai Châu. Trước đây, sản xuất nông nghiệp ở đây mang đậm dấu ấn của tự cung tự cấp, manh mún, nhỏ lẻ và hiệu quả thấp. Nhưng chỉ trong vài năm, diện mạo vùng đất này đã dần thay đổi. Những quả đồi trọc hoang vắng ở xã Sà Dề Phìn giờ phủ kín màu xanh của đào, lê, sâm, tam thất. Đây không chỉ là kết quả của sự kiên trì lao động của bà con các dân tộc Mông, Dao, Thái... mà còn là thành quả từ những chính sách cụ thể, sát thực của trung ương, tỉnh, huyện và các ngành chức năng trong tỉnh, trong đó có ngành Công Thương.

Những năm gần đây, các chương trình phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa đã len lỏi đến từng bản làng. Được hỗ trợ giống cây ăn quả ôn đới, đào tạo kỹ thuật canh tác, kết nối thị trường, người dân nơi đây dần hình thành thói quen sản xuất mới. Câu chuyện của ông Sùng Chìa Di ở bản Sà Dề Phìn là minh chứng sinh động. Từ những vụ ngô, lúa đầy bấp bênh, nhờ sự hướng dẫn trực tiếp từ cán bộ kỹ thuật, ông Di chuyển sang trồng lê, đào. Mỗi năm, ông thu về hơn 70 triệu đồng chỉ từ những loại cây trồng mới này.

Điều đáng nói, các ngành chức năng không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ giống cây hay hướng dẫn kỹ thuật, mà các hợp tác xã còn mở rộng hỗ trợ bao tiêu sản phẩm, xúc tiến thương mại và ứng dụng công nghệ thông tin vào chuỗi giá trị nông sản. Chính sự vào cuộc đồng bộ và bài bản ấy đã giúp người dân vùng cao Sìn Hồ chuyển mình từ người sản xuất nhỏ lẻ thành những nông dân hiện đại, làm chủ công nghệ và thương mại hóa sản phẩm nông nghiệp.

Chuyển đổi số, mở lối vào nền kinh tế số

Không còn những buổi chợ phiên đơn thuần, những sản phẩm đặc hữu của Sìn Hồ như sâm, tam thất, lê, đào, chè cổ thụ, mật ong đá hoa... giờ đã có mặt trên các sàn thương mại điện tử lớn như nongsan.buudien, Sendo... Mỗi sản phẩm khi ra thị trường đều được đóng gói, dán tem QR truy xuất nguồn gốc, minh bạch chất lượng và gia tăng giá trị thương hiệu. Đây chính là bước đột phá quan trọng của ngành Công Thương trong công cuộc chuyển đổi số vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Những lớp tập huấn về kỹ năng số, marketing online, xây dựng thương hiệu sản phẩm do ngành Công thương tổ chức đã mở ra cánh cửa mới cho bà con. Giờ đây, người nông dân vùng bào dân tộc thiểu số và miền núi không còn lạ lẫm với các công cụ truyền thông số, họ biết cách quay video giới thiệu sản phẩm, biết đăng bài trên mạng xã hội, xây dựng fanpage, phát triển Zalo OA để tiếp cận người tiêu dùng trên khắp cả nước. Bà con cũng được trang bị thiết bị điện tử như điện thoại thông minh, máy in tem QR, máy tính bảng phục vụ cho hoạt động giao thương.

Song song với hoạt động thương mại điện tử, các ngành chức năng của tỉnh, huyện còn thúc đẩy phát triển du lịch sinh thái gắn với nông nghiệp. Những chương trình du lịch trải nghiệm mùa hoa lê nở trắng đồi, mùa thu hoạch đào chín mọng được tổ chức, giúp du khách không chỉ được thưởng ngoạn cảnh sắc mà còn trực tiếp tìm hiểu, mua sắm các sản phẩm đặc sản địa phương. Đây là sự kết hợp khéo léo giữa sản xuất nông nghiệp và dịch vụ, gia tăng giá trị tổng hợp cho sản phẩm nông sản vùng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Đặc biệt, công nghiệp chế biến sơ chế nông sản tại chỗ cũng bắt đầu hình thành, giúp gia tăng giá trị sản phẩm ngay tại địa phương. Các cơ sở sơ chế sâm, tam thất, nấm hương, tinh dầu sả... dần đi vào ổn định, từng bước xây dựng thương hiệu nông sản vùng cao chất lượng cao, đủ điều kiện vươn ra thị trường quốc gia và quốc tế.

Từ rốn nghèo, thành vùng kinh tế mới

Hiện nay, toàn huyện Sìn Hồ có hơn 500ha cây ăn quả các loại, hàng trăm ha cây dược liệu, chè, rừng gỗ lớn... Thu nhập bình quân của các hộ dân tham gia sản xuất hàng hóa tăng từ 2 đến 3 lần so với trước đây. Nhiều hộ dân đã thoát nghèo bền vững, một số vươn lên khá giả, ổn định cuộc sống, cho con cái ăn học đầy đủ. Kết quả ấy có sự đóng góp không nhỏ từ các chính sách điều hành và hỗ trợ từ Trung ương đến địa phương và của ngành Công Thương

Không dừng lại ở hỗ trợ kỹ thuật, các ngành chức năng còn định hướng phát triển sản xuất nông nghiệp bền vững gắn với bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc. Những mô hình trồng dược liệu dưới tán rừng, bảo vệ rừng nguyên sinh, phát triển du lịch sinh thái cộng đồng được triển khai sâu rộng ở các xã như Sà Dề Phìn, Phìn Hồ, Pa Tần... Vừa phát triển kinh tế, vừa bảo tồn thiên nhiên và văn hóa, tạo nên sự phát triển bền vững lâu dài.

Để duy trì đà phát triển này, huyện Sìn Hồ sẽ tiếp tục phối hợp với các tổ chức trong nước và quốc tế mở rộng các dự án hỗ trợ kỹ thuật số, nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp, kết nối tiêu thụ sản phẩm ra thị trường quốc tế. Những sản phẩm như chè cổ thụ, tinh dầu sả, cao sâm... đã có mặt tại nhiều hội chợ nông sản cấp quốc gia và khu vực, từng bước khẳng định thương hiệu nông sản vùng cao trên bản đồ hàng hóa Việt Nam.

Sìn Hồ - vùng đất từng được xem là “rốn nghèo” Tây Bắc, giờ đang chuyển mình trở thành vùng kinh tế mới với trục phát triển nông nghiệp hàng hóa, du lịch sinh thái và chuyển đổi số. Người dân tộc thiểu số nơi đây không còn là những người làm thuê trên chính mảnh đất của mình, mà đang trở thành những chủ thể thực sự, làm chủ quy trình sản xuất, làm chủ công nghệ và làm chủ cả tương lai kinh tế gia đình mình. Phía sau sự đổi thay mạnh mẽ ấy là vai trò kiên trì, bền bỉ nhưng vô cùng hiệu quả của các ngành chức năng, từ trung ương đến địa phương, như những người mở đường thầm lặng cho sự cất cánh của vùng cao Sìn Hồ.

Bà Lê Hoàng Oanh, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và kinh tế số, Bộ Công Thương, cho biết, Bộ Công Thương mong muốn cùng đồng hành với các tỉnh trong vùng trung du và miền núi phía Bắc thúc đẩy mô hình “mỗi sản phẩm đặc sản là một thương hiệu số”, góp phần tạo việc làm, nâng cao thu nhập, phát triển kinh tế bền vững và lan tỏa giá trị văn hóa bản địa.