Halal khái niệm tưởng chừng xa lạ đang trở thành một trong những chìa khóa mở ra cánh cửa xuất khẩu mới cho doanh nghiệp Việt Nam. Trong bối cảnh thị trường toàn cầu đang thay đổi mạnh mẽ, việc tham gia vào chuỗi cung ứng sản phẩm Halal không chỉ là cơ hội mà còn là yêu cầu cấp thiết nếu Việt Nam muốn mở rộng thị phần tại các quốc gia Hồi giáo và cả các nền kinh tế phát triển khác.

Với dân số hơn 2 tỷ người, thị trường các quốc gia Hồi giáo Halal đang trở thành một trong những thị trường tiêu dùng lớn nhất thế giới. Ảnh minh họa

Theo số liệu từ Trung tâm Chứng nhận Halal quốc gia, quy mô thị trường sản phẩm Halal toàn cầu hiện đạt hơn 3.000 tỷ USD/năm và tiếp tục tăng trưởng ấn tượng ở mức 10-12%/năm. Không chỉ có hơn 2 tỷ người Hồi giáo trên thế giới, người tiêu dùng tại các nước không theo đạo Hồi cũng ngày càng ưa chuộng sản phẩm Halal vì tính minh bạch, vệ sinh an toàn thực phẩm và yếu tố đạo đức trong quy trình sản xuất.

Hiện nay, các quốc gia như Malaysia, Indonesia, UAE, Saudi Arabia, Qatar… đang rất cần nguồn cung nông sản, thủy sản, thực phẩm chế biến đạt chuẩn Halal. Trong khi đó, Việt Nam lại là quốc gia có thế mạnh xuất khẩu các sản phẩm này, từ cá tra, tôm, thịt gà, đến trái cây, gạo, cà phê… Tuy nhiên, tỷ lệ hàng Việt được chứng nhận Halal và thực sự vào được thị trường này vẫn còn rất thấp.

Nguyên nhân chủ yếu nằm ở nhận thức hạn chế của doanh nghiệp, thiếu thông tin, thiếu hệ sinh thái hỗ trợ cấp chứng nhận Halal tại chỗ, cũng như quy trình kiểm định còn rườm rà, tốn kém nếu không có định hướng chiến lược ngay từ đầu. Thực tế, không ít doanh nghiệp Việt từng “bỏ lỡ” các đơn hàng xuất khẩu chỉ vì thiếu giấy chứng nhận Halal quốc tế.

Dẫu vậy, thời điểm hiện tại được đánh giá là “thời cơ vàng” để Việt Nam bứt phá. Bộ Công Thương và các địa phương như TP.Hồ Chí Minh, An Giang, Đồng Tháp… đã bắt đầu xúc tiến hợp tác với các tổ chức Halal quốc tế, mở trung tâm hỗ trợ doanh nghiệp làm chứng nhận, đào tạo đội ngũ chuyên gia tư vấn Halal.

Các tập đoàn lớn như Vinamilk, TH True Milk, Minh Phú... đã đi trước và thành công bước đầu khi xuất khẩu được sản phẩm Halal sang Trung Đông, Malaysia và cả EU. Điều đó cho thấy làm Halal không quá khó, nhưng cần đầu tư bài bản về tiêu chuẩn, nhà xưởng, truy xuất nguồn gốc và có chiến lược thị trường rõ ràng.

Một trong những lợi thế của Việt Nam là uy tín hàng nông sản và thực phẩm chế biến ngày càng tăng. Nếu kết hợp được chất lượng sản phẩm với chuẩn Halal quốc tế, hàng Việt hoàn toàn có thể chen chân vào các hệ thống bán lẻ khắt khe như Lulu (UAE), AEON (Nhật), Tesco (Anh) hay Carrefour (Pháp).

Tuy nhiên, để làm được điều đó, các hiệp hội ngành hàng, cơ quan xúc tiến thương mại và doanh nghiệp cần đồng lòng từ việc cập nhật tiêu chuẩn Halal mới nhất, lựa chọn thị trường mục tiêu, đến xây dựng thương hiệu và uy tín lâu dài.

Sản phẩm Halal không chỉ là “chứng nhận cho có”, mà còn là một cam kết toàn diện về chất lượng, đạo đức kinh doanh và sự minh bạch. Trong thời đại người tiêu dùng ngày càng khắt khe, yếu tố này chính là lợi thế cạnh tranh bền vững của hàng Việt trên bản đồ thế giới.